آرتروز لگن: درمان، علائم و علت

آرتریت به معنای التهاب مفصل است. این بیماری موجب درد و التهاب در مفاصل بدن، مانند زانو و لگن می‌شود. آرتریت داری انواع مختلفی می‌باشد، اما شایع‌ترین نوع آرتریت، آرتروز یا ساییدگی مفاصل می‌باشد. آرتروز مفاصل به عنوان آرتروز فرسایشی یا آرتروز مرتبط با سن، نیز شناخته می‌شود. با بالا رفتن سن افراد، احتمال بروز آرتروز مفاصل نیز بیشتر می‌شود.

آرتروز مفاصل زمانی ایجاد می‌شود که التهاب یا آسیب‌دیدگی مفصل موجب از بین رفتن غضروف میانی مفصل می‌شود. ازبین رفتن غضروف میانی مفصل موجب درد، تورم و تغییر شکل زانو (بر اثر سایش استخوان‌ها) می‌شود. غضروف، یک بافت بسیار محکم اما با خاصیت ارتجاعی می‌باشد که قسمت انتهایی استخوان‌های بدن را می‌پوشاند. این بافت، عمدتا از آب و پروتئین ساخته شده است. مهمترین وظیفه‌ی غضروف‌ها، کاهش سایش بین استخوان‌ها در مفاصل و همچنین جذب فشار‌های وارد شده به مفاصل می‌باشد. هنگام وارد شدن فشار به مفصل، فرم غضروف تغییر می‌کند (به علت خاصیت ارتجاعی) و دوباره به حالت اولیه بازمی‌گردد، به این دلیل است که غضروف می‌تواند فشار‌های وارد شده به مفصل را خنثی کند. زمانی غضروف به خوبی این خاصیت خود را حفظ می‌کند، که دارای آب کافی در بافت خود باشد. هرچند ممکن است در صورت آسیب دیدن غضروف، بدن تا حدودی آن را ترمیم کند، اما به طور کلی بعد از آسیب‌دیدگی غضروف‌ها، بدن ما غضروف جدیدی جایگزین آن نمی‌کند.

تغییرات ناشی از آرتروز مفاصل، معمولا به تدریج و با گذشت چندین سال اتفاق می‌افتند. البته چند استثنا در این مورد وجود دارد.

انواع

دو دسته‌بندی اصلی بیماری آرتروز مفاصل عبارتند از:

• آرتروز اولیه: نوع عمومی‌تری از آرتروز که مفاصلی مانند انگشتان دست و پا، ستون‌فقرات، لگن و زانو را درگیر می‌کند.
• آرتروز ثانویه: آرتروزی که بعد از آسیب‌دیدگی یا التهاب مفصل یا بر اثر ابتلا به بیماری دیگری که بر غضروف‌ها اثر می‌گذارد (مانند هموکروماتوز)، ایجاد شده است.

آرتروز چگونه بر مفصل لگن تاثیر می‌گذارد؟

بیمارانی که به آرتروز لگن مبتلا می‌شوند، گاهی در راه رفتن دچار مشکل می‌شوند. ممکن است تشخیص آرتروز لگن در ابتدا کمی ‌مشکل باشد، چرا که ممکن است درد در نواحی مختلف دیگری غیر از لگن بروز کند؛ از جمله در باسن، کشاله‌ی ‌ران، پشت‌ ران و زانو‌ها. ممکن است در مواردی درد ناشی از آرتروز لگن بسیار تیز و تیرکشنده باشد و در مواردی دیگر این درد مبهم باشد و شخص در مفصل لگن و ران خود احساس خشکی کند.

علت بروز آرتروز لگن چیست؟

علت اصلی بروز آرتروز لگن ناشناخته است. عواملی که می‌تواند منجر به آرتروز لگن شوند عبارتند از: آسیب‌دیدگی مفصل لگن، افزایش سن و اضافه وزن.

علاوه بر این، گاهی ممکن است آرتروز بر اثر عوامل دیگری نیز ایجاد شود، از جمله:

• مفاصل از ابتدا به طور کامل و طبیعی شکل نگرفته‌اند.
• اختلالات و نقایص ژنتیکی در غضروف‌های بین مفصلی وجود دارد.
• شخص به علت داشتن اضافه وزن یا انجام فعالیت خاصی، بیش از اندازه به مفصل لگن خود فشار می‌آورد.

علائم آرتروز لگن چیست؟

در صورتی که شما هرکدام از علائم زیر را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید و در این‌باره با او صحبت کنید:

• احساس خشکی مفصل لگن در هنگام بیدار شدن از خواب.
• خشکی مفصل لگن بعد از نشستن برای مدت طولانی.
• هرگونه درد، تورم و حساسیت به لمس در ناحیه مفصل لگن و ران.
• شنیدن صدای تق‌تق از مفصل یا لگن یا احساس ساییده شدن یا شنیدن صدای قیژقیژ از داخل مفصل لگن.
• عدم توانایی حرکت دادن مفصل لگن برای انجام فعالیت‌های روزمره مانند پوشیدن جوراب.

آرتروز لگن چگونه تشخیص داده می‌شود؟

هیچ گونه تست خاص و جداگانه‌ای برای تشخیص قطعی آرتروز لگن وجود ندارد، اما این عارضه معمولا در تصاویر رادیوگرافی قابل رویت است. در این تصاویر معمولا مفصل لگن حالت غیرعادی دارد، اندازه مفصل کاهش یافته است و زائده‌های استخوانی خارج از محدوده طبیعی مفصل شکل گرفته‌اند. با مشاهده علائم آرتروز لگن، پزشک از شما شرح‌حالی می‌گیرد و درباره سوابق پزشکی شما سوال می‌کند و همچنین شما را معاینه فیزیکی می‌کند. در طی معاینه فیزیکی، پزشک نحوه عملکرد مفصل لگن و وجود هرگونه محدودیت حرکتی در این مفصل را بررسی می‌کند.

آرتروز لگن چگونه درمان می‌شود؟

دارودرمانی

با استفاده از داروهای مخصوصی می‌توان علائم ناشی از آرتروز لگن، خصوصا درد را بهبود داد، از جمله:

• استامینوفن. استامینوفن می تواند برای افراد مبتلا به آرتروز که درد خفیف یا متوسطی دارند مفید باشد. توجه داشته باشید که مصرف دوز بالاتری از دوز تجویز شده از این دارو می‌تواند منجر به آسیب‌های کبدی شود.
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID). برخی از این داروها مانند ایبوبروفن و ناپروکسن به صورت غیر تجویزی از داروخانه قابل تهیه هستند، اما این داروها باید طبق تجویز پزشک و دقیقا با دوز توصیه شده توسط پزشک مصرف شود. این داروها معمولا موجب تسکین درد ناشی از آرتروز مفصل می‌شود. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی قوی‌تر تنها با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این داروها علاوه بر تسکین درد موجب کاهش التهاب مفصل نیز می‌شوند.
• دولوکستین (سیمبالتا). این دارو معمولا برای درمان افسردگی تجویز می‌شود. اما این دارو می‌تواند در درمان درد‌های مزمن از جمله درد ناشی از آرتروز مفاصل نیز موثر باشد.

تراپی

• طب‌سوزنی - برخی از مطالعات نشان داده‌اند که انجام طب‌سوزنی می‌تواند موجب کاهش درد و بهبود عملکرد در افراد مبتلا به آرتروز لگن شود. برای انجام طب‌سوزنی، در نقاط به خصوصی از بدن شما، سوزن‌های بسیار ظریفی به قطر یک تار مو در پوست شما فرو برده می‌شوند.
• ماساژ - آیا به دنبال راهی آسان و آرامش‌بخش برای کاهش درد و خشکی مفاصل خود هستید؟ در این صورت، ماساژ راه‌حل مناسبی برای شماست. ماساژ دادن موجب می‌شود که گرفتگی و انقباض در عضلات اطراف لگن برطرف شود و این عضلات شل شوند. انجام ماساژ همچنین به افزایش دامنه‌ی حرکتی مفصل لگن کمک می‌کند.
• کاردرمانی - یک متخصص کاردرمانی می‌تواند به شما کمک کند که کارهای روزانه‌ی خود را به نحوی انجام دهید که فشار زیادی به مفصل لگن خود وارد نکنید. برای مثال، در صورتی که شما به آرتروز مفاصل انگشت مبتلا هستید، می‌توانید از یک مسواک با دسته‌ی بلند‌تر استفاده کنید تا دندان‌های خود را راحت‌تر مسواک بزنید و در موارد ابتلا به آرتروز لگن، گذاشتن یک چهارپایه یا صندلی در حمام نیز می‌تواند به کاهش فشار وارده به مفصل لگن در هنگام دوش گرفتن، کمک کند.
• فیزیوتراپی - یک فیزیوتراپیست می‌تواند به شما کمک کند و بعد از تعامل موثر با شما، یک برنامه تمرینی اختصاصی برای شما تنظیم کند که به کمک آن عضلات اطراف مفصل لگن را تقویت کنید و دامنه حرکتی مفصل خود را افزایش داده و درد ناشی از آرتروز را بهبود دهید. انجام دادن ورزش‌های سبک و ملایم که می‌توانید به تنهایی انجام دهید، مانند پیاده‌روی و شناکردن، نیز می‌تواند بسیار موثر باشد.
• حرکات کششی مناسب برای آرتروز لگن - انجام حرکات کششی لگن برای افراد مبتلا به آرتروز لگن مفید است. برای بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز، ممکن است حرکت دادن مفاصل دردناک و خشک مبتلا به آرتروز، مشکل به نظر بیاید. اما لازم است بدانید که انجام منظم حرکات کششی باعث می‌شود که انعطاف‌پذیری لگن شما حفظ شود و مفصل لگن روان‌تر حرکت کند. انجام دادن ورزش یوگا که شامل حرکات کششی متعددی می‌شود، می‌تواند راه‌حل بسیار مناسبی برای انجام حرکات کششی لگن و همچنین کم کردن فشار وارده به این مفصل باشد. تمامی‌حرکات کششی باید به آرامی ‌و با ملایمت انجام شوند. توجه کنید که در نقطه‌ای که احساس درد کردید باید کشش را متوقف کنید. لازم است در مورد مورد هر برنامه‌ی ورزشی که می‌خواهید انجام دهید با پزشک خود مشورت کنید. برخی از حرکات کششی مفید عبارتند از:
  • بالا آوردن زانو: به پشت دراز بکشید و یکی از زانوهای خود را خم کنید و سعی کنید زانوی خود را تا جای ممکن به قفسه سینه نزدیک کنید.
  • کشش لگن در حالت نشسته: روی زمین بنشینید و کف دوپای خود را به هم بچسبانید. در این حالت پاهای شما شکلی شبیه الماس را نشان می‌دهند. سعی کنید به آرامی ‌پاهای خود (که به هم چسبیده‌اند) را به قسمت داخلی ران نزدیک کنید تا لگن خود را کشش دهید.
  • تعادل گسترده‌ی پا: این حرکت دقیقا مشابه با حرکت اول است، با این تفاوت که باید در حالت ایستاده اجرا شود.

چگونه می‌توان از آرتروز لگن پیشگیری کرد؟

یکی از راه‌های پیشگیری از آرتروز لگن ، داشتن وزن سالم و حفظ آن است. علاوه بر این، لازم است به طور منظم ورزش کنید. ورزش کردن موجب قوی شدن عضلات اطراف مفصل لگن می‌شود. قوی کردن این عضلات از فرسایش غضروف درون مفصل جلوگیری می‌کند. متخصصین ما در کلینیک آرمانی می‌توانند راه‌های بیشتری را برای کاهش ریسک ابتلا به آرتروز لگن به شما پیشنهاد دهند.