افسردگی شدید: علائم و درمان
افسردگی یک بیماری آسیب‌رسان است و عوارض آن تنها به بیمار ختم نمی‌شود. این بیماری بر همه افراد اثر خواهد گذاشت؛ افرادی که شما آن‌ها را دوست دارید و افرادی که همکار شما هستند. افسردگی می‌تواند شما را از لذت‌های ساده زندگی که قبلاً از آن‌ها لذت می‌بردید، محروم سازد. شاید شما هم دوره‌هایی از افسردگی را طی سال‌ها تجربه کرده باشید، شاید ظاهراً هیچ درمانی برای شما اثرگذار نبوده باشد. همچنین ممکن است برای اولین بار با افسردگی روبه‌رو شده‌اید و نمی‌دانید برای کمک گرفتن به کجا مراجعه کنید.
در گذشته، درمان افسردگی محدود می‌شد به مواردی همچون: گفتاردرمانی، داروها و یا درمان با الکتروشوک. امروزه برای شما و افرادی که نسبت به آن‌ها حس مسئولیت دارید، یک درمان جایگزین مناسب نیز در دسترس می‌باشد، یعنی، تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS).
فهرست مطالب
علل و عوامل بروز افسردگی
دلایل افسردگی به طور کامل مشخص نیست و ممکن است تنها ریشه در یک منبع خاص نداشته باشد. همانند بسیاری از اختلالات روانی، عوامل مختلفی می‌توانند در این بیماری نقش ایفا کنند، مانند:
- تفاوت‌های بیولوژیکی: به نظر می‌رسد افراد مبتلا به افسردگی یک سری تغییرات فیزیکی را در مغز خود تجربه می‌کنند. اهمیت این تغییرات هنوز نامشخص است، اما ممکن است د رنهایت در فرایند افسردگی دخیل باشند.
- فعالیت شیمیایی مغز: انتقال‌دهنده‌های عصبی به‌طور طبیعی، مواد شیمیایی در مغز هستند که به احتمال زیاد نقش مهمی در افسردگی ایفا می‌کنند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که تغییرات در عملکرد و اثر این انتقال‌دهنده‌های عصبی و چگونگی تعامل آن‌ها با مدارهای عصبی مسئول حفظ ثبات خلق و خوی افراد، می‌تواند نقش مهمی در افسردگی و درمان آن بازی کنند.
- تغییرات هورمونی: ایجاد تغییر در تعادل هورمون‌های بدن می‌تواند در ایجاد یا تحریک افسردگی مؤثر باشد. تغییرات هورمونی در بارداری و در طول هفته‌ها یا ماه پس از زایمان و همچنین مشکلات تیروئید، یائسگی و بیماری‌های دیگر، می‌تواند افراد را با افسردگی درگیر نماید.
- وراثت: افسردگی در افرادی که بستگان خونی آن‌ها به این بیماری مبتلا بوده‌اند، شیوع بیشتری دارد. محققان در حال تلاش برای پیدا کردن ژن‌هایی هستند که می‌توانند در بروز افسردگی اثرگذار باشند.
علائم افسردگی
اگر چه ممکن است افسردگی تنها یک‌بار در طول زندگی افراد رخ دهد، اما معمولاً افراد دوره‌های متعددی از افسردگی را در زندگی خود تجربه می‌کنند. در طول بروز دوره افسردگی، علائم بیشتر روزها درگیر این افراد است، تقریباً می‌توان گفت هر روز و ممکن است شامل موارد زیر گردد:
- احساس غم و اندوه، اضطراب، پوچی یا ناامیدی
- طغیان‌های عصبی، تحریک‌پذیری و یا ناامیدی، حتی برای مسائل کوچک و بی‌اهمیت
- از دست دادن علاقه و لذت نسبت به چند و یا همه فعالیت‌های طبیعی زندگی، مانند روابط جنسی، سرگرمی‌ها و یا ورزش کردن.
- اختلالات خواب، از جمله بی‌خوابی و یا خواب بیش از حد
- خستگی و کمبود انرژی، حتی ممکن است انجام کارهای کوچک نیاز به تلاش زیادی داشته باشد.
- تغییر در اشتها: اغلب کاهش اشتها و از دست دادن وزن، اما در برخی از افراد افزایش میل به غذا خوردن و افزایش وزن
- اضطراب، هیجان‌زدگی یا بی‌قراری
- کند شدن تفکر، صحبت کردن و یا حرکات بدن
- احساس بی‌ارزشی یا احساس گناه، تمرکز بر شکست‌های گذشته یا سرزنش خود برای چیزهایی که شما مسئول آن نبوده‌اید.
- اختلال در تفکر، تمرکز، تصمیم‌گیری و به خاطر سپردن مسائل مختلف
- افکار مکرر یا عودکننده در خصوص مرگ، خودکشی، اقدام به خودکشی یا خودکشی
- مشکلات جسمی غیرقابل توضیح، مانند کمردرد یا سردرد
برای بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی، علائم معمولاً به اندازه کافی شدید است تا فعالیت‌های روزمره را با اختلال مواجه کند، از جمله محل کار، مدرسه، فعالیت‌های اجتماعی و یا روابط با دیگران. به‌طور کلی ممکن است برخی افراد، بدون اینکه واقعاً علت را بدانند، احساس بدبختی و یا نارضایتی از زندگی داشته باشند.
علائم افسردگی در کودکان و نوجوانان
علائم و نشانه‌های شایع افسردگی در کودکان و نوجوانان شبیه به علائم بزرگسالان می‌باشد، اما می‌تواند تفاوت‌هایی نیز داشته باشد.
- در کودکان کم سن‌تر، علائم افسردگی ممکن است شامل غم و اندوه، تحریک‌پذیری، وسواس، نگرانی، درد، امتناع از رفتن به مدرسه، یا از دست دادن وزن باشد.
- در نوجوانان، ممکن است علائم شامل غم و اندوه، تحریک‌پذیری، احساس منفی و بی‌ارزش، خشم، عملکرد ضعیف و یا حضور ضعیف در مدرسه، احساس اشتباه، حساسیت بیش از حد، استفاده از مواد مخدر یا الکل، خوردن یا خوابیدن بیش از حد، خودآزاری، از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌های طبیعی و اجتناب از تعاملات اجتماعی باشد.
کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) می‌توانند بدون غم و اندوه و یا از دست دادن علاقه، دچار تحریک‌پذیری شوند. با این حال، ممکن است هم‌زمان با (ADHD) افسردگی عمیق نیز رخ دهد.
علائم افسردگی در بزرگسالان مسن‌تر
افسردگی بخشی از فرایند طبیعی افزایش سن نیست، و هرگز نباید این موضوع نادیده گرفته شود. متأسفانه، در افراد مسن، افسردگی اغلب تشخیص داده نمی‌شود و مورد درمان قرار نمی‌گیرد، خود این افراد نیز تمایلی برای درمان خود ندارند.
در بزرگسالان مسن‌تر، علائم افسردگی ممکن است متفاوت و یا کمتر آشکار باشد، مانند:
- مشکلات حافظه و یا تغییرات شخصیتی
- دردهای فیزیکی
- خستگی، از دست دادن اشتها، مشکلات خواب، درد یا از دست دادن علاقه به رابطه جنسی که توسط بیماری و دارو ایجاد نشده باشد.
- به‌جای بیرون رفتن، معاشرت یا انجام کارهای جدید، اغلب تمایل دارند در خانه بمانند.
- فکر یا احساسات مربوط به خودکشی، به‌ویژه در مردان مسن‌تر
درمان افسردگی با (TMS)
برای چند دهه، محققان به دنبال درمان بی‌خطر و مؤثر برای افسردگی بوده‌اند. با این حال، هیچ درمان واحدی برای افسردگی، که جوابگوی نیاز همه افراد باشد، پیدا نشده است. افسردگی اغلب با داروهای ضدافسردگی درمان می‌شود. با این حال، درمان‌های جایگزین و بدون وجود عوارض جانبی داروها نیز در دسترس است. نشان داده شده است این نوع درمان‌های افسردگی، در افرادی که به داروها پاسخ نمی‌دهند و یا نمی‌توانند عوارض جانبی ناشی از این داروها را تحمل نمایند، می‌تواند مفید باشد. یکی از بهترین درمان‌های جایگزین برای درمان افسردگی، " تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS)" می‌باشد.
در تحریک درمانی مغناطیسی ترانس کرانیال با استفاده از پالس‌های کوتاه میدان‌های مغناطیسی، سلول‌های عصبی مسئول کنترل خلق‌وخوی افراد، تحت تحریک قرار می‌گیرد. این روش گاهی اوقات تحت عنوان (rTMS) اعمال می‌شود که مخفف عبارت " تحریک مکرر مغناطیسی ترانس کرانیال " می‌باشد. بیماران هنگام دریافت درمان (TMS) در طی فرایند بیدار و هشیار خواهند بود.
TMS یک روش درمانی سرپایی محسوب می‌شود. دوره درمان معمولاً شامل حداقل ۵ جلسه درمانی در هفته در طی یک دوره ۴ الی ۶ هفته‌ای می‌باشد، مجموعاً حدود ۲۰ الی ۳۰ جلسه درمانی. هر جلسه درمان افسردگی، حدود ۳۷ دقیقه طول می‌کشد.
ویژگی‌های درمان با (TMS):
- غیرتهاجمی است، به این معنی که نیاز به جراحی ندارد. این روش نیازی به بی‌حسی یا آرام‌بخش ندارد و بیمار در طول درمان بیدار و هوشیار می‌ماند.
- غیر سیستمیک است، به این معنی که دارویی از طریق دهان وارد بدن نشده و از طریق جریان خون در سراسر بدن منتشر نمی‌گردد.
- FDA (سازمان غذا و داروی امریکا) استفاده از این روش را برای بیمارانی که به درمان‌های ضدافسردگی رایج جواب نمی‌دهند، بلامانع می‌داند.
انواع TMS
تحریک مکرر مغناطیسی کرانیال (rTMS)
تحریک مکرر مغناطیسی ترانس کرانیال یا (rTMS) با استفاده از اعمال میدان مغناطیسی به فعال کردن مغز می‌پردازد. این روش به عنوان یک درمان برای افسردگی، اضطراب و اختلالات دیگر استفاده می‌شود. محققان معتقدند تحریک نقاط خاصی از مغز می‌تواند عوارض جانبی برخی از بیماری‌ها را کاهش دهد.
- هر جلسه درمانی (rTMS) معمولاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و نیازی به آرام‌بخش و یا بیهوشی نیز نمی‌باشد. یک کویل الکترومغناطیسی در مقابل پیشانی، در نزدیکی منطقه خاصی از مغز (که تصور می‌شود در تنظیم خلق‌وخوی افراد مؤثر است) قرار می‌گیرد. پالس‌های الکترومغناطیسی کوتاه از طریق کویل بر بیمار اعمال می‌شود. پالس مغناطیسی باعث انتقال جریان‌های الکتریکی خفیف به منطقه مورد نظر در مغز می‌شوند، که این کار باعث تحریک سلول‌های عصبی در آن منطقه می‌شود. قدرت این امواج مشابه قدرت دستگاه تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا همان اسکن (MRI) می‌باشد.
- محققان هنوز نمی‌دانند که آیا اعمال (rTMS) به تنهایی بیشترین اثر را دارد و یا ترکیب آن با دارودرمانی، روان‌درمانی و یا هر دو. تحقیقات بیشتر برای تعیین امن‌ترین و مؤثرترین روش استفاده همچنان ادامه دارد. این روش نسبتاً جدید است، بنابراین عوارض جانبی طولانی‌مدت آن دقیقاً مشخص نمی‌باشد. مطالعاتی بر روی ایمنی اعمال (rTMS) انجام‌شده است که نشان می‌دهد اکثر عوارض جانبی، مانند سردرد و یا ناراحتی پوست سر، خفیف یا متوسط بوده و هیچ بیماری دچار تشنج نشده است.
تحریک عمیق مغناطیسی ترانس کرانیال (dDTM)
تحریک عمیق مغناطیسی ترانس کرانیال (dDTM) یک روش نسبتاً جدید است که مناطقی بیشتر و عمیق‌تری از مغز را تحت پوشش قرار می‌دهد. این روش با استفاده از کویل‌های تخصصی می‌تواند تا عمقی حدود ۴ سانتی‌متر، زیر سطح جمجمه نفوذ داشته باشد. نوعی از این کویل‌ها که کویل H نامیده می‌شود، طوری طراحی‌شده است که می‌تواند نواحی مختلفی از مغز را تحت پوشش قرار دهد. استفاده از (dDTM) با کویل (H1) برای افسردگی‌هایی که توسط روش‌های درمانی دیگر بهبود نیافته است، توسط FDA امریکا مورد تأیید قرارگرفته است.
در طول جلسه درمانی (dDTM)، بیمار کلاه مخصوص مجهز به بالشتک‌های خاص را بر سر خود قرار می‌دهد، یک میدان مغناطیسی خفیفی، شبیه آنچه در اسکن ام آر آی ایجاد می‌شود، برای فرد اعمال می‌شود. این درمان یک روش سرپایی است که عوارض جانبی کمی دارد، نیازی به آرام‌بخش، بیهوشی نمی‌باشد، حافظه بیمار نیز دچار اختلال نخواهد شد. هر جلسه روزانه حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد که ممکن است ۴ الی ۶ هفته تداوم داشته باشد. افرادی که از این روش استفاده می‌کنند، می‌توانند بلافاصله پس از درمان فعالیت‌های خود را از سر گیرند.
در طول تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال چه اتفاقی می‌افتد؟
در طول درمان شما بر روی یک صندلی نشسته و در حالت استراحت قرار می‌گیرید. شما به‌طور کامل بیدار و هشیار هستید و در طول درمان می‌توانید صحبت نمایید. هیچ داروی جدیدی برای مصرف هم‌زمان با در درمان (TMS) وجود ندارد؛ بیشتر بیماران، داروهایی را که از قبل به‌طور منظم استفاده می‌نمایند، در طول (TMS) نیز ادامه می‌دهند. قبل از شروع درمان، پزشک یا افراد آموزش‌دیده، کویل را در محل مناسب بر روی سر شما قرار خواهند داد. شما باید قبل از درمان وسایلی همچون، گیره‌های فلزی مو، سمعک، گوشواره و عینک خود را بردارید. معمولاً در طول درمان بیماران از گوش‌گیر استفاده کرده و یا به موسیقی گوش می‌دهند، تا صدای تجهیزات به حداقل ممکن برسد. درمان‌های متداول حدود ۴۰ دقیقه طول خواهند کشید که در طی آن زمان، بیمار یک سری ضربات خفیفی را بر روی پوست سر خود احساس می‌کند.
