درمان دررفتگی مکرر مفصل شانه،کتف و بازو با فیزیوتراپی و حرکات ورزشی
دررفتگی مکرر شانه یک عارضه است که موجب جدا شدن جزئی یا کلی سر استخوان بازو از کاسه شانه می‌شود. این جدا شدن می‌تواند در طول یک روز عادی یا یک روز پرفعالیت و یا حتی در هنگام خواب رخ دهد، و موجب بیدار کردن بیمار شود.
فهرست مطالب
بی‌ثباتی شانه چیست؟
شانه ترکیبی از یک بخش توپی شکل و یک حفره مفصلی است که از سر استخوان بازو (بخش توپی شکل) در قسمت بالای بازو، و (حفره) گلنوئید در تیغه شانه (کتف) تشکیل‌شده است. این ساختار به شما اجازه می‌دهد تا آزادانه بازوی خود را در تمام جهات حرکت دهید. بااین‌حال، جابجایی مفصل شانه به دلیل متحرک بودن این عضو شایع‌ترین نوع جابجایی مفصلی در بدن انسان می‌باشد. دررفتگی زمانی رخ می‌دهد که بخش توپی شکل از حفره خود خارج می‌شود. نیروی واردشده در هنگام دررفتن شانه همچنین می‌تواند موجب پارگی جزئی یا کامل عضلات، رباط‌ها و / یا کپسول شانه در اطراف مفصل شود.
هرگونه آسیب قابل توجهی که نیروی آن بر ساختارهای با ثبات مفصل شانه غلبه کند، می‌تواند شانه را دچار دررفتگی کند. این آسیب می‌تواند از یک زمین خوردن ساده، ورزش کردن، یا یک تصادف ناشی شود. گاهی اوقات در افرادی که به‌طور ذاتی دارای مفاصل نرم هستند، یک نیروی ضعیف می‌تواند باعث دررفتگی شانه شود.
هنگامی‌که شانه شما بیش از یک‌بار دچار دررفتگی شود، شما به بی‌ثباتی مکرر شانه دچار خواهید شد. هرچقدر شانه شما بیشتر دچار دررفتگی شود، آسیب وارده به ساختار باثبات شانه شما بیشتر می‌شود. باگذشت زمان متوجه خواهید شد که شانه شما با وارد شدن کوچک‌ترین نیرو دچار دررفتگی خواهد شد.
علائم و نشانه‌های بی‌ثباتی مکرر شانه چیست؟
هنگامی‌که برای نخستین بار به بی‌ثباتی شانه دچار می‌شوید، درد بسیار زیادی را احساس خواهید کرد و مایل به حرکت دادن بازویتان نخواهید بود. عضلات اطراف مفصل شانه دچار اسپاسم خواهند شد و هرگونه حرکت با درد همراه خواهد بود. گاهی اوقات، بیماران ممکن است سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی را در شانه، بازو یا دست خود تجربه کنند. این وضعیت اغلب نیازمند جا انداختن فوری (بازگرداندن شانه به مفصل) در بخش اورژانس بیمارستان محلی است.
هنگامی‌که شانه شما جا انداخته می‌شود (یعنی به مفصل خود بازمی‌گردد)، شما ممکن است علائم بی‌ثباتی مکرر شانه را تجربه کنید. این علائم می‌تواند یک احساس درد یا دلهره، به‌ویژه در هنگام نگه‌داشتن بازو در بالای سر باشد. ممکن است یک صدای تیک یا کلیک نیز شنیده شود. شما ممکن است احساس کنید که شانه شما با وارد شدن کوچک‌ترین نیرو مجدداً دچار دررفتگی شده و شما قادر به بازگرداندن شانه به مفصل خواهید بود.
تشخیص
تشخیص بی‌ثباتی مکرر شانه اغلب می‌تواند توسط یک پزشک باتجربه یا متخصص بهداشت عمومی بر مبنای علائم شما انجام شود. به‌منظور تعیین جهت بی‌ثباتی (معمولاً در قسمت جلو یا قدامی) شانه معاینه خواهد شد و همچنین تکنیک‌های معاینه ویژه برای تعیین میزان ثبات شانه انجام خواهد گرفت.
عکس‌برداری اشعه ایکس برای نشان دادن بازگشت شانه به محل خود مفید بوده و می‌تواند کلیدی برای هرگونه آسیب استخوان باشد.
یک اسکن ام آر آی، که تصاویری دقیق از بافت نرم را نشان می‌دهد، اغلب پارگی لابروم ( پارگی بانکارت) و هرگونه آسیب دیگر در روتاتور کاف یا بافت نرم را نشان می‌دهد. درصورتی‌که در مورد میزان آسیب استخوان نگرانی وجود داشته باشد، پزشک دستور انجام سی‌تی‌اسکن را خواهد داد.
درمان
جا انداختن
هدف از درمان اولیه دررفتگی شانه جا انداختن دررفتگی و بازگرداندن سر استخوان بازو به محل طبیعی خود در حفره گلنوئید است. برای رسیدن به این هدف انواعی از روش‌های مختلف وجود دارد. صرف‌نظر از روش مورداستفاده، هدف از انجام این روش‌ها جا انداختن دررفتگی شانه با حداقل بیهوشی است. در موارد زیادی روش بستن و آتل کردن موفقیت‌آمیز هستند؛ بدین معنا که برای کمک به بازگرداندن استخوان‌ها به محل طبیعی خود هیچ برش یا شکافی در مفصل ایجاد نمی‌شود. در زیر به شیوه‌های مختلف جا انداختن دررفتگی شانه اشاره‌شده است.
حرکات استخوان کتف (اسکاپولا)
بیمار نشسته و یا بر روی شکم دراز می‌کشد. متخصص مراقبت‌های بهداشتی تلاش می‌کند تا تیغه شانه را چرخانده و از سر استخوان بازو بیرون آورد، و امکان جابجایی خودبه‌خودی شانه را فراهم سازد. ممکن است برای کمک به ثابت نگه‌داشتن بازو نیاز به حضور یک دستیار باشد.
چرخش خارجی (حرکات هنپین)
بیمار دراز کشیده و یا در حالت نشسته قرار می‌گیرد. متخصص مراقبت‌های بهداشتی، آرنج را تا زاویه ۹۰ درجه خم کرده و شانه را به‌تدریج به سمت خارج می‌چرخاند (چرخش خارجی مفصل شانه). پس از پنج‌تا ۱۰ دقیقه فشار ملایم اسپاسم عضلانی برطرف شده و امکان جابجایی خودبه‌خود شانه فراهم می‌گردد.
کشش- ضد کشش
بیمار دراز کشیده و یک ملافه دور ناحیه زیر بغل پیچیده می‌شود. در حالی‌که متخصص مراقبت‌های پزشکی بازو را به سمت پایین می‌کشد، دستیار، که در بالای تخت نشسته است، ملافه را به سمت بالا می‌کشد تا یک ضد کشش ایجاد کند. با استراحت، عضلات سر استخوان بازو به محل طبیعی خود بازمی‌گردد.
روش استیمسون
بیمار بر روی شکم دراز می‌کشد، بازوی آسیب‌دیده را بر روی لبه تخت دراز می‌کند و یک وزنه به بازو آویزان می‌شود. اسپاسم عضلانی به‌تدریج برطرف شده و امکان جا افتادن مفصل شانه فراهم می‌شود.
عدم تحرک
پس از جا انداختن، شانه بسته به‌شدت آسیب باید به مدت حداقل یک هفته در یک آتل ثابت بماند. انجام تمرینات مچ و دست مانند حرکت هر انگشت در دامنه حرکتی خود و مشت کردن دست از خشکی عضلات جلوگیری کرده و گردش خون در این ناحیه را حفظ می‌کند.
فیزیوتراپی
پس از هر دوره عدم تحرک، عضلات ضعیف شده و انعطاف‌پذیری آن‌ها کاهش می‌یابد. پزشکان فیزیوتراپی را به‌منظور بازسازی عضلات، بهبود ثبات در شانه، و جلوگیری از آسیب بیشتر توصیه می‌کنند.
پزشکان چهار تا شش هفته فیزیوتراپی را به‌عنوان بخشی از یک برنامه درمانی برای دررفتگی شانه توصیه می‌کنند؛ اما زمان بهبودی به سن فرد، سلامت کلی، سابقه آسیب قبلی شانه و شدت دررفتگی بستگی دارد.
یک فیزیوتراپیست تمرینات ساده طراحی‌شده برای کشش و تقویت عضلات اطراف شانه، ازجمله تمرینات بازو و قسمت فوقانی کمر را به شما آموزش می‌دهد. چنانچه این عضلات ضعیف باشند، مفصل در طول حرکت وزن بیشتری را تحمل خواهد کرد. افزایش قدرت عضلات موجب می‌شود که یک "بریس" داخلی برای مفصل شانه ایجاد شود.
