درمان پارگی،کشیدگی و التهاب تاندون‌های شانه با فیزیوتراپی و ورزش
روتاتورکاف به گروهی از عضلات و تاندون‌ها گفته می‌شود که به استخوان مفصل شانه متصل هستند و موجب حرکت کردن و همچنین ثبات مفصل شانه می‌شوند.
- منظور از تاندونیت روتاتورکاف، التهاب یا کشیدگی همین تاندون‌ها و عضلات و التهاب بورس‌های موجود در شانه (یک لایه‌ی نرم که در اطراف این تاندون‌ها قراردارد) می‌باشد.
- پارگی روتاتورکاف نیز زمانی ایجاد می‌شود که یکی از این تاندون‌ها بر اثر آسیب‌دیدگی یا وارد کردن فشار بیش از حد، در محل اتصال خود به استخوان دچار پارگی می‌شود.
فهرست مطالب
علل
- تاندون‌های روتاتورکاف شانه توسط استخوان‌های شانه (بیشتر از همه استخوان آکرومیون) و همچنین رباط‌های شانه که به صورت یک قوس روی مفصل شانه هستند، در برابر ضربات و فشار‌های خارجی محافظت می‌شوند.
- بین تاندون‌های روتاتورکاف و قوس استخوانی شانه، یک بورس (لایه‌ی نرم) به نام ساب‌آکرومیال وجود دارد که موجب می‌شود تاندون مستقیما با استخوان برخورد نداشته باشد و سطحی نرم برای حرکت تاندون روی استخوان فراهم می‌کند.
- اما هر یک از این بافت‌ها و ساختار‌ها ممکن است آسیب ببینند، چه استخوان‌ها، چه مفاصل، تاندون‌ها، لیگامنت‌ها یا بورس‌ها(لایه های نرم).
علائم
آسیب‌ها و پارگی تاندون شانه معمولا با علائم زیر همراه است:
- احساس درد در قوس استخوان شانه – این درد تقریبا زمانی احساس می‌شود که دست خود را تا ارتفاع شانه بالا می‌آورید.
- احساس درد در عضلات شانه که از شانه تا بالای آرنج ادامه دارد.
- درد در هنگام خوابیدن روی شانه‌ی آسیب‌دیده.
- در صورت بدتر شدن و وخیم شدن آسیب‌دیدگی، درد شانه حتی درحالت استراحت کامل نیز احساس می‌شود.
- احساس درد یا ضعف عضلانی در هنگام تلاش برای بلند کردن یا در دست گرفتن یک شیء.
- درد در هنگام قرار دادن دست در پشت کمر یا پشت سر.
- درد در هنگام بالا آوردن دست به سمت شانه‌ی مخالف (مانند زمانی که می‌خواهید کمربند ایمنی خود را ببندید).
آزمایش و تست‌های تشخیصی
طی معاینات فیزیکی ممکن است بیمار نسبت به لمس مفصل شانه حساس باشد.همچنین ممکن است زمانی که پزشک دست بیمار را بالای سر او می‌برد، بیمار احساس درد کند. معمولا وقتی دست در موقعیت به خصوصی قرار می‌گیرد، شخص در بازوی خود احساس ضعف می‌کند.
تصاویر رادیوگرافی ممکن است وجود یک زائده‌ی استخوانی و یا تغییر در محل قرار گیری استخوان‌های شانه را نشان دهند. پزشک شما ممکن است انجام سایر تست‌های تشخیصی را تجویز کند:
- تصاویر اولتراسوند از مفصل شانه. با ارسال امواج صوتی به مفصل شانه می‌توان تصویر واضحی از شانه داشت که پارگی تاندون‌های شانه در این تصویر قابل تشخیص هستند.
- تصاویر اسکن ام.آر.آی می‌توانند وجود تورم یا پارگی در تاندون‌های روتاتورکاف را نشان بدهند.
- در مواردی در ابتدا یک ماده‌ی کنتراست رنگی در شانه تزریق می‌شود. سپس تصاویر اشعه ایکس یا اسکن ام.آر.آی یا سی.تی.اسکن از شانه تهیه می‌شوند. ماده ی کنتراست باعث می‌شود که پزشک بتواند وجود پارگی‌های کوچک در تاندون روتاتورکاف را تشخیص بدهد.
درمان‌های غیرجراحی
در اغلب موارد، درمان آسیب‌دیدگی در ابتدا با روش‌های غیرجراحی انجام می‌شود. هرچند ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا درمان‌های غیرجراحی پاسخ بدهند، اما در این مدت زمان بیماران به تدریج بهبود می‌یابند و می‌توانند به آرامی به انجام فعالیت‌های قبلی خود بازگردند.
- استراحت، ممکن است پزشک توصیه کند که شانه را کاملا استراحت دهید و یا انجام برخی کارها (مانند کارهایی که لازمه‌ی آن بالا آوردن دست است) را محدود یا ممنوع کند.
- کمپرس گرم
- استفاده از بریس یا آتل شانه یا شانه‌بند طبی
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی. داروهایی مانند ایبوبروفن و ناپروکسن موجب کاهش التهاب و تورم شانه می‌شوند.
- فیزیوتراپی. فیزیوتراپیست در ابتدا سعی می‌کند حرکت طبیعی و نرمال شانه‌ی شما را بازیابی کند و به حالت اولیه بازگرداند. تجویز تمرینات کششی برای افزایش دامنه‌ی حرکتی مفصل شانه بسیار مفید هستند. در صورتی که نمی‌توانید دست خود را به طرف پشت کمر خود ببرید، احتمالا کپسول خلفی شانه دچار تنگی یا گرفتگی شده باشد (منظور از کپسول، لایه‌ی داخل مفصلی و منظور از خلفی قسمت پشتی شانه است). در این موارد، انجام کشش‌های مخصوصی که برای آزادسازی کپسول خلفی شانه است، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
بعد از این که درد شانه‌ی شما تا حدودی بهبود یافت، فیزیوتراپیست، ورزش‌هایی برای تقویت عضلات شانه را تجویز می‌کند. - طب‌سوزنی و درای‌نیدلینگ . انجام طب‌سوزنی می‌تواند به درمان آسیب‌های تاندون شانه کمک کند. انجام طب سوزنی (در کنار استراحت کردن و محدود کردن فعالیت‌های آسیب‌زا برای شانه) راهی موثر برای تسریع روند درمان، افزایش جریان خون در ناحیه‌ی آسیب‌دیده و متوقف کردن درد است.
- درمان فیزیوتراپی فوری با اولتراسوند. از امواج اولتراسوند برای ایجاد اثر گرمایشی در بافت‌های عمقی بدن استفاده می‌شود. گرم شدن تاندون‌ها، ماهیچه‌ها و رباط‌ها موجب افزایش جریان خون در بافت آن‌ها می‌شود که این موضوع نیز تاثیر بسزایی در تسریع روند درمان دارد. افزایش دمای بافت‌های عمقی همچنین به کاهش درد بیمار نیز بسیار کمک می‌کند.
- ماساژ بافت‌های نرم. در روش ماساژ بافت‌های نرم، از تکنیک‌های ویژه‌ای برای حرکت دادن تاندون‌ها، عضلات، رباط‌ها و دیگر بافت‌های نرم استفاده می‌شود. روش ماساژ درمانی موجب می‌شود که بافت تاندون‌ها به شکل صحیحی بازسازی شود و همچنین تورم و التهاب ناشی از آسیب‌دیدگی کاهش یابد و احتمال تشکیل بافت فیبروزی در محل بروز آسیب‌دیدگی نیز کمتر شود.
- الکتروتراپی با TENS . واژه‌ی TENS مخفف Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation و به معنای تحریک الکتریکی عصب‌ها از راه پوست می‌باشد. به بیان ساده‌تر، با استفاده از دستگاه TENS، توسط جریانی که از طریق پوست فرستاده می‌شود، عصب‌های ناحیه‌ی آسیب‌دیده تحریک الکتریکی می‌شوند. الکتروتراپی با دستگاه TENS موجب تسکین درد شما برای کوتاه مدت می‌شود.
- تمرینات کششی و تمرینات تقویتی شانه. هدف از برنامه‌ی درمانی این است که شما تا جای ممکن، بدون داشتن درد یا با داشتن درد بسیار خفیفی بتوانید عملکرد خوبی داشته باشد و فعالیت‌های سابق خود را انجام دهید.
فیزیوتراپیست شما، برای رسیدن به این هدف ...
- به شما کمک می‌کند که عضلات اطراف مفصل شانه‌ی خود را قوی کنید و انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی مفصل شانه خود را افزایش دهید.
- به شما راه‌های صحیح انجام دادن کارهای روزانه یا فعالیت‌های ورزشی را آموزش می‌دهد.
قبل از این که تمرینات تجویز شده را در خانه انجام دهید، از پزشک یا فیزیوتراپ خود بخواهید که چگونگی انجام آن‌ها را ارزیابی کنند و مطمئن شوند که شما این تمرینات را به درستی انجام می‌دهید. در صورتی که در حین انجام تمرینات یا بعد از آن، درد دارید، احتمالا لازم است در نحوه‌ی انجام تمرین، تغییراتی ایجاد کنید.
اغلب تمرینات تجویز شده، برای کشش یا تقویت عضلات و تاندون‌های مفصل شانه هستند.
تمرین‌هایی برای کشش عضلات شانه
- کشش عضلات پشت بازو
- برای کشش جلو بازو، دست‌ها را در پشت سر خود قفل کنید و بالا بیاورید.
- کشش جلو بازو با کمک حوله
- تمرین حرکت شانه در حالت پاندولی
- کشش عضلات شانه با کمک دیوار
تمرین‌هایی برای تقویت عضلات شانه
- چرخش بازو به سمت داخل با کش
- چرخش بازو به سمت بیرون با کش
- تمرین ایزومتریک شانه
- حرکت شنا در حالت ایستاده با دیوار
- انقباض عضلات کتف بدون استفاده از کش
- انقباض عضلات کتف با کشیدن کش
- کشیدن بازو
