علت و درمان درد‌های شانه و کتف تا گردن با فیزیوتراپی

مفصل شانه بیشترین دامنه حرکتی را در بین تمامی مفاصل بدن دارد. گروهی از چهار عضله و تاندون‌های آن‌ها که روتاتور کاف نام دارند،امکان این دامنه‌ی حرکتی وسیع را برای مفصل شانه فراهم می‌کنند.

تورم، آسیب‌دیدگی، ضربه یا تغییر در بافت استخوانی در محل تاندون‌های روتاتور کاف موجب بروز درد شانه و کتف می‌شود. ممکن است شما در هنگام بلند کردن جسمی در بالای سر خود یا جلو بردن دست‌ها یا عقب بردن آن‌ها احساس درد کنید.

علل

بی ثباتی یا دررفتگی مفصل شانه. زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌ها و رباط‌های مفصلی پاره می‌شود و یا بیش از حد کشیده می‌شوند. این اتفاق ممکن است طی یک حرکت سنگین در ورزش، افتادن یا زمین خوردن روی دست و یا چرخش سریع و ناگهانی شانه اتفاق بیافتد. علائم این مشکل عبارتند از درد و احساس ضعف در بازو و احساس بی ثباتی شانه.

کشیدگی یا پارگی رباط‌ های شانه. زمانی اتفاق می‌افتد که رباط‌ها از محل اتصالشان به استخوان، بیش از حد کشیده می‌شوند و به آن‌ها فشار وارد می‌شود. دلایل شایع این آسیب عبارتند از آسیب ناشی از زمین خوردن یا ضربه‌ی شدید به قسمت جلویی یا بالایی شانه. نشانه‌های این آسیب عبارتند از درد شدید و تغییر شکل مفصل شانه.

تاندنیت شانه. به معنای التهاب تاندون‌های روتاتورکاف است که می‌تواند بر اثر انجام حرکات تکراری به صورتی که دست در بالای سر باشد، مانند ضربه زدن به توپ یا کار کردن با حالتی که دست‌ها بالای سر است. تاندون ملتهب شده ممکن است در زیر قسمتی از استخوان کتف گیر کند و موجب بروز سندرم گیرافتادگی تاندون شانه و یا پارگی تاندون شانه شود.

بورسیت. زمانی رخ می‌دهد که تاندنیت و گیر افتادن تاندون‌ها، موجب التهاب بورس‌هایی می‌شود که از مفصل شانه محافظت می‌کنند.

آسیب روتاتور کاف. که به معنای پارگی یا کشیدگی یک یا تعداد بیشتری از تاندون‌های شانه می‌باشد و شایع‌ترین علت درد شانه در بزرگسالان است. علائم آسیب روتاتور کاف عبارتند از درد کتف و شانه، مشکل در بالا آوردن بازو و مشکل در خوابیدن به سمت شانه‌ی آسیب‌دیده.

شانه یخزده یا کپسولیت چسبنده‌ی شانه.  به این صورت است که شخص نمی تواند شانه‌ی خود را حرکت دهد. کپسول مفصلی شانه ضخیم می‌شود و ممکن است مایع سیناویال در مفصل کم شود. این مشکل ممکن است زمانی رخ دهد که طی دوران ریکاوری بعد از جراحی یا بعد از آسیب، شانه برای مدتی بی حرکت بوده باشد.

آرتروز شانه. یک آسیب مزمن است که موجب فرسایش غشای غضروفی در مفصل شده و نهایتا منجر به خشکی مفصل و سایش استخوان‌ها روی هم می‌شود. آرتروز شانه معمولا در افرادی با سن ۵۰ سال به بالا و همچنین افرادی که سابقه خانوادگی در ابتلا به آرتروز دارند، رخ می‌دهد.

علائم همراه با درد شانه؟

برخی از علائمی که با شانه درد همراه هستند، از سایر علائم مشخص‌تر و بارز‌تر هستند و توسط بیمار بیان می‌شوند، اما برای درمان شانه درد تمامی علائم باید به دقت بررسی شده و زیر نظر قرار بگیرند. برخی از علائمی که به توجه فوری نیاز دارد عبارتند از:

• داشتن درد شانه برای مدت زمان بیش از یک هفته
• درد شانه‌ای که مرتبا خوب می‌شود و مجددا بازمی گردد
• مشکل در بالا آوردن دستتان به سمت بالای سرتان
• درد یا مشکل در هنگام بلند کردن اجسام با دست
• درد شانه که در هنگام عصر شدیدتر می‌شود
• وجود هر گونه علائمی که آسیب‌دیدگی مفصل را به وضوح نشان می‌دهد، مانند کبودی یا تورم
• شنیدن هر گونه صدای غیرطبیعی از مفصل شانه مانند صدای تق تق یا شنیدن صدای قیژ قیژ در هنگام حرکت دادن مفصل

مانند تمامی مشکلات و آسیب‌های دیگر، در این مورد نیز، انجام درمان موثر به این موضوع بستگی دارد که علت اصلی بروز مشکل یا آسیب‌دیدگی به طور دقیق مشخص شود. بنابراین انجام تشخیص صحیح قدمی بسیار مهم و حیاتی در روند ارزیابی و درمان بیمار است.

تشخیص

 پزشک شما احتمالا می‌تواند با توجه به علائم شما و نتایج معاینه‌ی فیزیکی، علت درد شانه را تشخیص دهد. پزشک احتمالا در حین معاینه ی  شما، میزان قدرت شانه و دامنه‌ی حرکتی آن را نیز ارزیابی می‌کند. در مواردی ممکن است نیاز باشد که از شانه‌ی شما، تصاویر رادیوگرافی یا سایر تصاویر تشخیصی مانند اولتراسوند (سونوگرافی) یا اسکن ام.آر.آی تهیه شود. گاهی اوقات نیز لازم است آرتروسکوپی انجام شود. در این تست، پزشک یک وسیله بسیار باریک را وارد مفصل شانه می‌کند که دارای دوربینی است و می‌تواند با استفاده از آن، داخل مفصل شانه را به وضوح ببیند.

درمان

هدف از درمان، علاوه بر تسکین درد، بازیابی حرکت مفصل شانه است. انتخاب روش درمان به علت اصلی درد شانه بستگی دارد. اما به طور کلی، برنامه‌ی درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

دارو درمانی

معمولا برای درد شانه، مسکن‌هایی مانند استامینوفن و داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی برای تسکین درد در مراحل اولیه تجویز می‌شوند. یکی دیگر از راه‌های تسکین درد شانه، قرار دادن کمپرس سرد روی شانه، برای کاهش التهاب آن است. این روش خصوصا زمانی موثر است که طی چند روز اول بعد از بروز آسیب‌دیدگی انجام شود. بعد از چند روز، شما می‌توانید شروع به استفاده از کمپرس گرم کنید، استفاده‌ی منظم از کمپرس گرم موجب شل شدن عضلات شانه و رفع گرفتگی آن‌ها می‌شود.

استراحت

در اغلب آسیب‌دیدگی‌ها، لازم است که شانه را تا چند روز پس از آسیب‌دیدگی، استراحت دهید. در صورتی که شانه‌ی شما دررفته باشد، باید بعد از جا انداختن مفصل شانه، دست شما توسط آتل تا چند هفته بی حرکت شود. اما در اغلب موارد، بی حرکت نگه داشتن شانه برای مدت زمان زیاد بعد از آسیب‌دیدگی توصیه نمی شود. در عین حال که باید از انجام فعالیت‌های شدید و پرفشار و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید، باید سعی کنید که شانه‌ی خود را حرکت دهید تا مطمئن شوید که می‌توانید دوباره، دامنه ی  حرکتی و قدرت شانه‌ی خود را بازیابید. در صورتی که با وجود محدودیت‌های ناشی از درد شانه، سعی کنید به تدریج و به آرامی، به انجام فعالیت‌های روزانه بازگردید، از خشک شدن و گرفتگی مفصل شانه جلوگیری کرده‌اید.

فیزیوتراپی

انجام فیزیوتراپی کمک می‌کند که قدرت و انعطاف پذیری مفصل شانه را افزایش دهید و میزان درد ناشی از آسیب شانه را نیز کاهش دهید. فیزیوتراپیست‌ها از روش‌های بسیار مختلفی برای درمان درد شانه استفاده می‌کنند، مانند ماساژ ، اولتراسوند، طب سوزنی ، لیزردرمانی و الکتروتراپی با دستگاه TENS (درمانی که در آن از جریان الکتریکی ضعیف برای تسکین درد استفاده می‌شود). تیپینگ یا استفاده از چسب‌های مخصوص آسیب‌دیدگی که روی عضلات شانه چسبانده می‌شوند، به ایجاد ثبات در مفصل شانه و کاهش درد شانه در هنگام فعالیت، کمک می‌کند.

فیزیوتراپیست همچنین می‌تواند ورزش‌ها و کشش‌های مناسب و مخصوصی را به بیمار آموزش دهد تا بیمار بتواند عضلات و تاندون‌های روتاتور کاف شانه‌ی خود را تقویت کند و انعطاف پذیری آن‌ها را بهبود دهد. انجام حرکاتی که دامنه ی  حرکتی مفصل را افزایش می‌دهند، موجب کاهش خشکی مفصل شانه بعد از یک دوره بی حرکت بودن مفصل شانه می‌شوند. بعد از تمرینات افزایش دامنه‌ی حرکتی، احتمالا تمرینات استقامتی و تمرینات قدرتی با وزنه، تجویز می‌شوند.

جهت کسب اطلاعات کامل درباره ورزش‌های شانه درد  کلیک کنید.